Komisyon Ücreti Almak Caiz midir?
Soru:
Arabulucuk yapıp komisyon ücreti almak caiz midir?
Cevap:
Hanefi fıkhında bir kimsenin müstehak olabilmesi yani elde edilen kardanda kendisinin istihkakının olabilmesi üç şeyden birine bağlıdır.
- Kişi ya amil olacak yani çalışan olacak yada bedenen bir icraatte bulunacak.
- Mal sahibi olacak
- Ödeme sorumluluğu alacak
Misallendirecek olursak mudarebe ortaklığı vardır fıkıhta, bir taraf sermaye verir ve diğer taraf o sermayeyi çalıştırır gelen kardan konuşmaları doğrultusunda taksim ederler. Burda parayı veren kişiye fıkıhta rabbul mal ifadesi kullanılır yani mal sahibi. Parayı çalıştıran kimse ise mudarib denir yani parayı çalıştıracak olan kişi. Elde edilen kardan mudaribin hissesi neye mukabil alması caiz olacaktır, amil olduğundan dolayı. Yani çalışan olduğundan dolayı. Rabbul mal dediğimiz kişinin paraya müstehak olması ise malik olduğundan dolayıdır. Çünkü onun parası ticaret yapmıştır ve o kişinin parasıyla işlem yapılmıştır. Dolayısıyla amiliyet veyahutta malikiyet üçüncü durum ise damil olmaktır.
Damil olmaya misal verecek olursak, bir dükkanınız var ve çatı ve tadilat işleri yapıyorsunuz ve diğer bir kişide boya işleri yapıyor ve aranızda bir anlaşma yapıyorsunuz bununla birlikte bir şirket kuruyorsunuz (Resmi bir şirket olarak algılanmasın). Boyacı olan kişi çatı işlemi olduğunda işi alır, çatıcı kişide boya işlemi olduğunda sende bunu al ve alınan iş yapıldığında elde edilen paranın % şu kadarı senin % bukadarı benim şeklindedir. Yine misallendirecek olursak, çatı işi yapan kişi dükkanının önüne boya işleri yapılır diye ilan koydu ve bir kişi geldi benim boya işim var dedi ve iş alınıp fiyat verildi ve neticede iş yapıldı, buna mukabil belli bir ödeme alındı ve aradaki anlaşma doğrultusunda bu parayı taksim ediyoruz. Bu paradan sizin istihkakınız amelinize karşılıktır, siz zaten bizzati çatıyı yapan kişisiniz. Peki boyacı olarak istihkakınız hak sahibi olması ise amil deği yani çalışan kişi değil, malikde değil yani sermayede koymadı, damil olarak ödeme sorumluluğu olan kişidir. Burda şu vardırki iş yapıldı ve müşteri beğenmedi ve müşteri güzel olmadı dediğinde iki tarafta sorumludur, eğer sorumlu olmuyorsa o kazanılan parada istihkakıda olamaz.
Lütfen daha detaylı bilgi için videoyu dinleyiniz
